کلبه پیش ساخته چیست؟
کلبه به خانههای کوچکی گفته میشود که اغلب با سقف شیروانی، دیوارهای چوبی و ظاهری گرم و صمیمی ساخته میشوند. سادگی و آرامش بخش بودن، دو ویژگی مهم در کلبهها هستند که علت آنها نحوه طراحی و متریالی است که اغلب در کلبهها مورد استفاده قرار میگیرد. امروزه کلبهها به صورت پیش ساخته با بتن که به کلبه پیش ساخته بتنی معروف است، هم طراحی میشوند. کلبههای پیش ساخته در زمینهای ویلایی به عنوان ساختمان ویلای پیش ساخته چوبی یا به عنوان دفتر یا مکان تجاری در مناطقی که بافت منطقه آنها مناسب قرارگیری کلبهها است، مورد استفاده قرار میگیرند.
در طراحی کلبههای پیش ساخته به دو صورت عمل میشود. در برخی از کلبههای پیش ساخته تنها چارچوب کلبه ساخته میشود و سپس به محل مورد نظر انتقال پیدا کرده و تغییرات نهایی مانند اضافه شدن متریال داخلی و نما روی آن انجام میشود. در بعضی موارد اما کلبه به صورت کاملا آماده به محل مورد نظر انتقال پیدا کرده که در این حالت کار نهایی، قرار دادن کلبه در ناحیه مورد نظر و نهایتا اضافه کردن برخی جزئیات و المانها به بخش داخلی کلبه است. این سازه قابل حرکت و انتقال است و در صورت نیاز میتوان آن را از محل نصب جدا کرد و مجددا به جایی دیگر انتقال داد.
کلبه پیش ساخته چه مزایایی دارد؟
کلبه پیش ساخته و به طور کل سازههای پیش ساخته انقلاب بزرگی در صنعت ساخت و ساز ایجاد کردند. سازههای پیش ساخته سرعت ساخت و ساز را بالاتر برده، هزینهها را کاهش داده و نقش مهمی در حفظ منابع دارند. سازههای پیش ساخته عموما کامل هستند و هر آنچه که یک ساختمان برای سکونت یا استفاده به آن نیاز دارد را در خود جای دادهاند. استفاده از سازههایی مانند کلبههای پیش ساخته امروزه مزایای زیادی دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش هزینهها
شاید در نگاه اول هزینه استفاده از کلبههای پیش ساخته زیاد به نظر برسد زیرا مشتریان تقریبا باید هزینه یک ساختمان کامل را پرداخت کنند اما حقیقت اینطور نیست و هزینه استفاده از این سازهها بسیار مناسبتر از ساخت و ساز به شیوه سنتی است. در ساخت کلبههای پیش ساخته هزینه مصالح مورد نیاز و… به صورت عمده و یکجا پرداخت میشود. در حالیکه در ویلاسازی به سبک سنتی این هزینه به مرور پرداخت شده و در صورتی که قیمت مصالح افزایش پیدا کند، هزینهها به روز و مطابق با افزایش قیمتها پرداخت میشوند.
البته کاهش هزینه مصالح تنها یک بخش از صرفهجویی اقتصادی در استفاده از این کلبهها است. در سازههای پیش ساخته هزینههایی مانند نیروی انسانی و.. نیز به حداقل میرسد زیرا سازه در کارخانه یا کارگاه اجرا و توسط نیروهای کارگاه ساخته و تنها به محل مورد نظر مشتری انتقال پیدا میکند. همچنین در این مدل سازهها شما میتوانید کلبه مورد نظر با توجه به بودجه خود را با قیمتی تمام شده خریداری کنید، در حالیکه امکان مشخص کردن قیمت در ساخت و ساز به شیوه سنتی وجود ندارد. شما می توانید در مقاله “قیمت خانه پیش ساخته چقدر است؟” با عوامل موثر بر هزینه سازه پیش ساخته و چگونگی کاهش هزینه ها به طور کامل آشنا شوید.
- بهرهبرداری سریع
بهرهبرداری سریع و امکان استفاده از کلبه بلافاصله یا در کوتاهترین زمان ممکن بعد از انتقال به محل مورد نظر از دیگر ویژگیهای استفاده از کلبههای پیش ساخته است. کلبه پیش ساخته تقریبا آماده به محل مورد نظر منتقل میشود، در نتیجه تنها کاری که انجام میشود، سر هم کردن کلبه است. از طرفی توقفهای گاه و بیگاه که به دلیل بدی آب و هوا، مشکلات نیروی کار، اختلافات پیمانکار و کارفرما و… در روند ساخت و ساز به وجود میآید، در استفاده از کلبههای پیش ساخته وجود نخواهد داشت.
- استحکام بالا
سازههای پیش ساخته عموما به گونهای ساخته میشوند که در جابجایی و انتقال از محل ساخت به محل نهایی و اجرا دچار آسیب نشوند. در واقع این سازهها از استحکام بالایی برخوردار هستند. این موضوع به دلیل عایقکاری مناسب این کلبهها هم است.
کلبه پیش ساخته مناسب چه افرادی است؟
تقریبا همه افرادی که قصد اجرای یک سازه در زمین خود داشته باشند، این امکان را دارند که از کلبههای پیش ساخته استفاده کنند اما به طور کل میتوان گفت که این سازهها مناسب افرادی هستند که وقت زیادی برای ساخت و ساز نداشته اما بودجهای مشخص دارند. در حالت عادی قیمت ساخت و ساز به شیوه سنتی متغیر است و فرد باید بودجهای بیشتر از مبلغ تخمینی برای ساخت و ساز در اختیار داشته باشد اما در مورد استفاده از سازههای پیش ساخته، قیمت کلبه، قیمت تمام شده و نهایی است. در نتیجه متقاضی خرید این سازه میتواند متناسب با بودجه خود کلبه مورد نیاز و مورد نظر را خریداری کند.
انواع کلبه پیش ساخته کدام است؟
یکی از ویژگیهای کلبههای پیش ساخته، طراحی و تولید آنها در انواع مختلف است. درست مانند یک ساختمان معمولی که به شیوه سنتی ساخته میشود و از نظر مصالح و متریالی که در اجرای آن به کار میروند، انواع مختلفی دارد، کلبه پیش ساخته هم از نظر متریالی که در تولید آن به کار میرود، انواع گوناگونی دارد. در ادامه چند نوع از رایجترین مدلهای کلبههای پیش ساخته را معرفی خواهیم کرد.
کلبه پیش ساخته بتنی
بتن متریالی است که در ساخت تمام سازهها و ساختمانها به کار میرود. از این متریال در ساخت کلبههای پیش ساخته هم استفاده میشود، هر چند موانع و چالشهای زیادی در استفاده از این متریال وجود دارد که یکی از آنها وزن بالای سازههای پیش ساخته با بتن است. برای ساخت خانهها و کلبههای پیش ساخته با استفاده از بتن نیاز به پروفیل و قالبهایی است که در فرآیند بتنریزی مورد استفاده قرار گرفته و کلبه را محکمتر کنند. از مزایای کلبههای پیش ساخته بتنی میتوان به مقاومت آنها اشاره کرد. بتنی که در ساخت کلبههای پیش ساخته به کار میرود را میتوان با بعضی افزودنیها سبکتر کرد.
کلبه پیش ساخته LSF
کلبههای پیش ساخته LSF از فولاد سبک ساخته میشوند، به همین دلیل وزن مناسبی داشته و در عین حال از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار هستند. سازههایی که با این متریال ساخته میشوند معمولا به طور کامل اجرا شده و تنها به محل مورد نظر انتقال پیدا میکنند. این متریال برای ایجاد سازههای پایدار بهترین انتخاب است و در عین حال قیمت چندانی نداشته و سازههایی اقتصادی را ایجاد میکند. خانه های پیش ساخته LSF که به صورت ماژول های قابل حمل هستند نمونه ای از سازه های سبک فولادی هست که می توان از آز آن برای ساخت کلبه های پیش ساخته نیز استفاده کرد.
کلبه پیش ساخته چوبی
از رایجترین مدلهای کلبههای پیش ساخته میتوان به کلبههای چوبی اشاره کرد. چوب مقاومت پایینی دارد و در برابر رطوبت، حرارت، ضربه و خوردگی مقاوم نیست، در نتیجه استفاده از آن معمولا برای تیر یا ستون کلبهها انجام میگیرد. البته برخی از متریال چوبی که امروزه در ساخت و ساز به کار میروند مقاومت بالاتری داشته به خصوص در برابر حرارت و رطوبت مقاومت خوبی دارند. برای مثال ترموود یکی از متریال چوبی است که میتوان از آن در ساخت کلبه چوبی پیش ساخته هم استفاده کرد و مقاومت آن نسبت به چوب معمولی، در برابر حرارت و رطوبت چندین برابر است.
کلبه پیش ساخته فلزی
کلبههای پیش ساخته در انواع فلزی هم ساخته میشوند. فلزی که برای ساخت این کلبهها به کار میرود معمولا آهن یا آلومینیوم است که مقاومت چندانی نداشته اما سبک و کم وزن است و در ساخت کلبههایی که جابجایی آنها به راحتی انجام شود، کاربردی هستند. فلزات نسبت به فولاد سبک از قیمت مناسبتری برخوردار هستند بنابراین کلبههایی که از این جنس هستند را نیز میتوان در دسته کلبههای اقتصادی قرار داد. این کلبهها برای افرادی که با محدودیت بودجه مواجه هستند، گزینهای مناسب محسوب میشوند.
کلبه پیش ساخته سوئیسی چیست؟
علاوه بر متریالی که در ساخت کلبههای پیش ساخته به کار میرود، این کلبهها از نظر طراحی و فرم ظاهری نیز به انواع مختلفی تقسیم میشوند. یکی از متفاوتترین سبکهای طراحی کلبههای پیش ساخته، کلبههای سوئیسی هستند که امروزه جزو پرطرفدارترین سبکهای طراحی سازههای ویلایی محسوب میشوند. احتمالا شما هم سازههای سوئیسی را مشاهده کردهاید اما قطعا با نام آنها آشنایی ندارید.
کلبههای پیش ساخته سوئیسی یا خانه مثلثی بتنی پیش ساخته، سازههای به شکل A یا مثلث هستند که ممولا در دو یا سه طبقه طراحی میشوند و طبق همکف یا پایینترین طبقه آنها مساحت بیشتری داشته و با بالا رفتن طبقات مساحت کمتر و در نهایت به فضایی با مساحت نه چندان زیاد اما سقف شیروانی اشاره کرد. کلبههای پیش ساخته سوئیسی معمولا از جنس چوب هستند و به دلیل ظاهر خاص و متفاوت، وزن پایین و قیمت مقرون به صرفه طرفداران زیادی دارند. این کلبهها را با متراژهای متفاوت از 15 تا 100 متر اجرا میکنند.
امکانات کلبه پیش ساخته چیست؟
امکانات داخلی یک کلبه پیش ساخته بسته به اینکه توسط چه کارخانه یا برندی تولید شده باشد، متفاوت است. البته بعضی از این کلبهها هم به صورت سفارشی طراحی و ساخته میشوند که این مدل از کلبهها دارای امکانات سفارشی بوده و متناسب با نیاز و سلیقه مشتری فضاسازی میشوند. به طور کل اما در یک سازه پیش ساخته امکاناتی مانند موارد زیر وجود دارد:
- درب ضد سرقت
- پنجره دوجداره
- لولهکشی و شیرآلات
- سرویس بهداشتی و حمام
- روشویی داخل سرویس بهداشتی
- کابینتهای آشپزخانه
- گاز و هود
- سینک ظرفشویی
- تجهیزات روشنایی
- کمد دیواری
- کلید و پریزها
امکانات موجود در سازههای پیش ساخته براساس متراژ هم کم و زیاد میشوند. برای مثال در بعضی سازهها کمد دیواری حذف میشود تا فضای اتاق بزرگتر شود.
مراحل ساخت کلبه پیش ساخته چگونه است؟
به منظور ساخت کلبههای پیش ساخته هم مانند هر سازه دیگری مراحلی طی میشود. این مراحل شامل طراحی، اجرا و نصب نهایی کلبه هستند که هر کدام جزئیاتی داشته و در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
- طراحی
طراحی اولین گام و اولین قدم در ساخت کلبههای پیش ساخته است. مانند هر سازه دیگری تا زمانی که نقش ساخته کلبه موجود نباشد، امکان اجرای نهایی آن هم وجود نخواهد داشت. در صورتی که کلبه به صورت سفارشی طراحی شود، در طراحی نقشه و جزئیات آن نظر مشتری لحاظ میشود. در غیر این صورت یک طراحی منطقی براساس متراژ، متریال و قیمت انجام میشود.
طراحی علاوه بر نقشه ساخت، طراحی اسکلت کلبه را نیز شامل میشود. طراحی اسکلت باید با دقت زیاد انجام شود تا سازه نهایی نسبت به تغییرات جوی مانند برف و باران مقاوم باشد. توانایی تحمل بارهای مختلف مانند فشار ناشی از زلزله را داشته باشد. بعد از اجرای دیوار و اضافه شدن متریال فرم مناسبی داشته باشد. امروزه طراحی نقشه اولیه کلبه پیش ساخته و اسکلت آن با کمک نرمافزارهای پیشرفته انجام میشود تا احتمال خطا به کمترین حد ممکن برسد.
- فوندانسیون
اجرای فوندانسیون و پایه کار برای نصب دیوارها و … در ساخت کلبههای پیش ساخته هم انجام میشود. اجرای این مرحله تا حد زیادی به طراحی نیز بستگی دارد. همانطور که گفته شد اسکلت کلبه بر اساس طراحی و نقشه اولیه ایجاد میشود و در نتیجه پایه یا فوندانسیون آن هم وابسته به نقشه اولیه است. فونداسیون کلبه های پیش ساخته بتنی مانند دیگر اجزای سازه می تواند به صورت فونداسیون بتنی پیش ساخته آماده شود.
- ساخت اسکلت
پس از فوندانسیون و پایه گذاری، اسکلت کار اجرا میشود. اجرای اسکلت سازه براساس طراحی انجام شده و فوندانسیون و پایهگذاریها است و تلاش میشود که در آن مقاومترین سازه اجرا شوند. ساخت اسکلت معمولا شامل دو مرحله ساخت و طراحی دیوار و ساخت سقف است. در اجرای اسکلت یک سازه پیش ساخته ابتدا دیوارها ایجاد و سپس سقف به صورت صاف یا شیبدار ساخته میشود. سقفهای صاف معمولا نیاز به زیرسازی دارند اما سقفهای شیبدار بدون زیرسازی نیز قابل اجرا هستند.
- پوشش خارجی و داخلی
پس از اینکه اسکلت سازه بنا شد، نوبت به اضافه کردن پوشش داخلی و خارجی میرسد. این مرحله شامل عایق کردن دیوارها با متریالی مانند پشم شیشه و پشم سنگ، سیمان کاری و گچکاری دیوارها از داخل و خارج، استفاده و اجرای متریال مختلف برای سقف و کف سازه و… است. اضافه کردن پوششها معمولا براساس سبک سازه انجام میشود. در سازههای سنتی معمولا از متریالی مانند گچ و سیمان و در سازههای مدرن معمولا از متریالی مانند چوب، ترموود و… استفاده میشود. همچنین می توان از نماهای پیش ساخته برای زیبتر شدن نمای بهره برد که در مقاله “نمای پیش ساخته چیست؟” به طور مفصل در مورد آن توضیح داده ایم.
- اضافه کردن تاسیسات
پس از اجرای پوشش و اضافه کردن متریال پوششی نوبت به اجرای تاسیسات در کلبه پیش ساخته است. لوله کشیها، تاسیسات الکتریکی و درب و پنجره از جمله جزئیاتی هستند که در این مرحله به کلبه اضافه میشوند. در نهایت کلبه با اضافه کردن جزئیاتی مانند کابینتها، پکیج و رادیاتور و… تکمیل شده و برای بهرهبرداری و استفاده آماده میشود.
هنگام طراحی و ساخت کلبه پیش ساخته به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
در نظر گرفتن برخی نکات به طراحی و ساخت حرفهای کلبههای پیش ساخته کمک میکنند. این نکات مواردی هستند که طول عمر کلبه را افزایش داده و توجیه ساخت و استفاده از آن نسبت به سازههای سنتی را منطقیتر میکنند. از جمله این نکات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در طراحی و ساخت سازههای سفارشی باید به محل اجرای سازه توجه کرد. هر منطقه با هر اقلیمی مناسب استفاده از برخی انواع متریال است.
- مقاومت سازه موضوع مهمی در اجرای ساختمانهای پیش ساخته است. اگر سازه از مقاومت کافی برخوردار نباشد، بعد از جابجایی دچار خرابی یا تغییر شکل میشود.
- متراژ سازه پیش ساخته باید منطقی باشد.
- در طراحی سازه باید به جزئیاتی مانند ضخامت دیوارها براساس متریال، عایق و… توجه کرد.
- در اسکلت سازه که عامل اصلی در پایداری آن است باید از مرغوبترین متریال استفاده شود.
- اسکلت بندی باید اصولی انجام شود تا در مصرف انرژی صرفهجویی شده و احتمال خسارت به پایینتر حد ممکن برسد.
برآورد هزینه ساخت و قیمت کلبه پیش ساخته
هزینه نهایی و قیمت سازههای پیش ساخته مانند کلبه به عوامل مختلفی بستگی دارد و امکان ارائه یک قیمت مشخص برای این سازهها وجود ندارد. از جمله این عوامل و پارامترهای موثر در قیمت این سازهها و همچنین دیگر سازه های پیش ساخته مانند خانه پیش ساخته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- متراژ سازه
- سبک و مدل طراحی
- متریالی استفاده شده در ساخت سازه
- نوع تاسیسات
- پیچیدگی طراحی
- کیفیت مصالح به کار رفته در ساخت
- شرکت سازنده کلبه پیش ساخته و…
کلبه سوئیسی و کلبه پیش ساخته هر دو به عنوان گزینههای سریع و کارآمد برای ساخت و ساز شناخته میشوند. کلبههای سوئیسی معمولاً دارای طراحی سنتی با سقف شیبدار هستند که به خوبی با محیطهای کوهستانی و برفی سازگارند، در حالی که کلبههای پیش ساخته از قبل در کارخانه ساخته شده و به محل نصب حمل میشوند. این ویژگیها باعث میشود که هزینههای ساخت و زمانبندی پروژه کاهش یابد. قیمت ساخت کلبه سوئیسی به عوامل مختلفی مانند طراحی، مواد مصرفی، اندازه، موقعیت جغرافیایی، و نیروی کار بستگی دارد. استفاده از مواد محلی و طراحی ساده میتواند هزینهها را کاهش دهد، اما جزئیات خاص و مواد با کیفیت بالا میتوانند هزینهها را افزایش دهند.
ساخت کلبه پیش ساخته چقدر طول میکشد؟
علاوه بر قیمت امکان مشخص کردن بازه زمانی خاص برای ساخت کلبههای پیش ساخته هم وجود ندارد و تقریبا تمام موارد بالا مانند متراژ، نوع و پیچیدگی طراحی، متریالی که در ساخت به کار میروند و… در زمان اجرای این سازهها موثر هستند. ساخت برخی از کلبههای پیش ساخته یک ماهه انجام شده و برخی چندین ماه زمان میبرند. به طور کل اما متوسط زمانی که برای ساخت یک کلبه از نوع پیش ساخته صرف میشود، 3-4 ماه است.
کلبه پیش ساخته در چه متراژهایی تولید می شوند؟
یکی از مزایای کلبههای پیش ساخته که قبلا به آن اشاره شد، امکان اجرای آنها در ابعاد و اندازههای متفاوت است. این کلبهها معمولا از 15 تا 100 متر ساخته میشوند که کلبههای 15 متری در واقع اتاقی کوچک برای اسکان و استراحت و متراژهای نزدیک به 100 متر، خانههایی کامل برای سکونت هستند. البته بسته به درخواست مشتریان امکان ساخت این کلبهها به صورت سفارشی با متراژ و مساحت بیشتر هم وجود دارد.
آیا کلبه پیش ساخته مقاومت لازم را در برابر زلزله دارد؟
پاسخ این سوال مثبت است و از همان مراحل اولیه طراحی یعنی اجرای نقشه و اسکلت این نکته که کلبه باید نسبت به زلزله مقاوم باشد، لحاظ میشود. بیشتر متریالی که در ساخت این کلبهها استفاده میشود، از این ویژگی یعنی مقاوم به لرزه و زلزله برخوردار هستند.
نکات پایانی در مورد کلبه پیش ساخته
کلبههای پیش ساخته، نوع مناسبی از سازهها هستند که استفاده از آنها بسیاری از مشکلات ساخت و سازهای سنتی را برطرف میکند. این سازهها اگر به درستی نگهداری شوند، طول عمر مناسبی داشته و مانند یک ساختمان معمولی عمر کرده و قابل استفاده هستند. در نگهداری از کلبه پیش ساخته، جلوگیری از رطوبت گرفتن موضوع بسیار مهمی است. به علاوه در انتخاب یک سازه پیش ساخته مانند کلبه برای خرید، توجه به شرکت سازنده و پروژههای پیشین شرکت اهمیت زیادی داشته و به خرید بهترین سازه کمک میکند. شرکت ام ک بتن یکی از پیشروان صنعت ساخت سازه های بتنی پیش ساخته است که می توانید برای ساخت کلبه پیش ساخته و دیگر سازه ها و اعضای پیش ساخته مانند ویلا پیش ساخته بتنی با کارشناسان مربوطه در تماس باشید و از راهنمایی و مشاوره آن ها بهره ببرید.