تراک میکسر بتن یا کامیون میکسر بتن چیست؟
تراک میکسر یا کامیون میکسر بتن ماشینی اختصاصی است که به منظور جابجایی و انتقال بتن تا قبل از گیرش اولیه استفاده می شود. این ماشین ها با ظرفیت های مختلف و یک مخزن بزرگ، امکان منتقل کردن بتن را با بیشترین راندمان فراهم می کنند. یک تراک میکسر بتن از چندین بخش زیر تشکیل شده است:
- کامیون: بخش اصلی این ماشین آلات عمرانی، کامیون است که دارای ظرفیت های مختلفی بوده و تجهیزات نگهداری بتن نیز روی آن نصب می گردند.
- مخزن نگهداری بتن: این مخزن بخش بزرگی از تراک میکسر بتن را تشکیل داده است که با شیب مخصوصی روی کامیون نصب می شود. مخزن نگهداری بتن دارای یک ورودی برای ورود بتن و یک خروجی برای خروج بتن است. تیغه هایی نیز در داخل مخزن قرار گرفته اند که باعث اختلاط بتن می شوند.
- مخزن آب: در شرایط خاص لازم است که در حین حمل بتن، آب به آن اضافه شود. بعد از تخلیه بتن، مخزن نگهداری، قیف و شورت خارج کننده، این مخزن آب امکان شستشوی هر یک از این قطعات را فراهم می کند.
- قیف و شوت قائم: تراک میکسر بتن برای خروج بتن و بتن ریزی روی سطح دارای یک قیف و شوت قائم است که می تواند بتن را با زاویه مناسب روی سطح بریزد.
مقایسه کامیون میکسر بتن با روشهای سنتی حمل بتن
بتن ماده ای پیچیده و تشکیل شده از سیمان، ماسه، سنگدانه های درشت، آب و مواد افزودنی شیمیایی است. ساخت این ماده آسان است؛ اما حمل و نقل آن و حفظ کیفیت بتن اهمیت ویژه ای دارد. در واقع حمل و نقل و جابجایی بتن مهم تر از پروسه تولید آن است. بتن باید قبل از اینکه به گیرش اولیه برسد به محل کار ساختمانی منتقل شود. در روش های سنتی حمل بتن، بتن در محل آماده و با استنابولی یا زنبه به محل پروژه ارسال می شود.
علاوه بر اینکه حجم این تجهیزات برای انتقال بتن بسیار پایین است، ممکن است در حین انتقال بتن مشکلاتی رخ دهد که روی کیفیت آن تاثیرگذار باشد. از طرفی تجهیزات سنتی دارای تیغه یا همزن برای اختلاط بتن نیستند. در صورتی که مسافت طولانی باشد، جابجایی غیر اصولی ممکن است باعث از بین رفتن اسلامپ شود. کامیون میکسر بتن به عنوان ماشینی که هم عمل میکس را انجام می دهد، هم عمل اجرای بتن، می تواند نقش مهمی را در آماده سازی بتن و حمل و نقل ایمن و حرفه ای آن داشته باشد و از خرابی بتن و یا رسیدن به گیرش اولیه تا قبل از رسیدن به محل جلوگیری کند.
از ساخت تا تحویل: مسیر بتن از کارخانه تا محل پروژه
تراک میکسر بتن به عنوان ماشین آلات عمرانی می تواند نقش مهمی را در آماده سازی بتن و ایمنی و کارایی آن داشته باشد. به طوری که تراک میکسر در فرآیند تولید، بارگیری و تحویل بتن نقش داشته و کلیه مراحل را به صورت یکجا و مطابق با استانداردهای خاصی انجام می دهد.
فرآیند تولید
اولین گام برای استفاده از تراک میکسر بتن، فرآیند تولید است. در ابتدا دیگ مورد نظر به طور کامل تمیز و شسته می شود و پس از تایید فنی از نظر عملکرد ماشین، امکان اضافه کردن ترکیبات بتن برای آماده سازی را فراهم می کند. می توان سیمان، شن، ماسه و آب را با نسبت مشخص در داخل دیگ ریخت تا فرآیند تولید بتن به صورت اختصاصی در کارخانه انجام شود. مواد اولیه با نسبت های از پیش تعیین شده توسط دستگاه پلانت اندازه گیری و با نوار نقاله به داخل دیگ منتقل می شوند. فرآیند اختلاط با روشن شدن موتور انجام شده و سرعت چرخش تیغه ها نیز در حدود 15 الی 30 دور در دقیقه است.
بارگیری و حمل
پس از بارگیری مواد اولیه یا بتن آماده شده در کارگاه ها، تراک میکسر بتن به سمت پروژه حرکت می کند. در حین حمل برای حفظ کیفیت بتن و یکدست ماندن آن، چرخش انجام می گردد. میکسر بتن باید در عرض 2 ساعت یا کمتر به محل برای تحویل بتن برسد.
تخلیه و تحویل
محل تخلیه بتن قبل از ورود تراک میکسر بتن باید آماده سازی شده باشد. چرخش دیگ در جهت مخالف و با کمک پمپ انجام شده و بتن از طریق دریچه در انتهای دیگ تخلیه می شود. هدایت بتن از شوت یا لوله های هدایت کننده به سمت بیرون انجام می شود. در صورت نیاز نیز می توان برای تحویل بتن، از ویبره جهت متراکم کردن استفاده کرد.
چرا کامیون میکسر بتن قلب تپنده پروژههای ساختمانی است؟
کامیون میکسر بتن به عنوان یکی از ماشین آلات عمرانی بسیار مهم شناخته می شود که امکان اختلاط و جابجایی مصالح سیمانی را فراهم می کند. گیرش اولیه بتن ثابت در عرض 30 دقیقه رخ می دهد، ولی از آنجایی که در این کامیون ها تیغه های متحرک وجود دارند می توان پروسه ارسال بتن را تا 2 ساعت انجام داد. تراک میکسر امکان ارسال بتن تازه را در هر سرویس فراهم می کند. از آنجایی که بتن به صورت تازه و مطابق با یک سری معیارهای خاصی ترکیب می گردد، کاملا باکیفیت بوده و به گیرش اولیه نرسیده است.
از طرفی کامیون میکسر بتن امکان کنترل میزان مصالح مصرفی را دارد و می تواند از هدررفت و کمبود بتن جلوگیری کند. این کامیون ها دارای ابعاد متفاوتی اند و می توان بسته به نیاز پروژه آن ها را از 20 متر مکعب بتن تا 140 متر مکعب بتن در هر ساعت اجاره نمود و با حفظ کیفیت بتن، این ماده اولیه در پروژه های ساختمانی و شهرسازی را ارائه نمود.
تراک میکسر بتن چگونه کار میکند؟
نحوه عملکرد تراک میکسر بتن با چرخش دیگ و تیغه های درون آن است که امکان انجام بارگیری، اختلاط و تخلیه بتن را در محل پروژه فراهم می کند. در ابتدا مواد اولیه با درصد مشخص از طریق نوار نقاله به داخل دیگ کامیون میکسر بتن ریخته می شوند و امکان هم زدن مخلوط بتن را با چرخش تیغه ها در حول محور مرکزی خود فراهم می کنند. بتن تا رسیدن به محل پروژه در حالت خمیری نگه داشته می شود.
برای انجام فرآیند بارگیری، تیغه های مارپیچی به یک جهت حرکت می کنند تا بتن و مواد اولیه مورد نیاز را به انتهای دیگ برسانند. چرخش مداوم دیگ در حین انتقال مخلوط، از گیرش سریع بتن جلوگیری می کند. حال در شرایطی که نیاز به تخلیه بتن از دیگ باشد، چرخش تیغه ها برخلاف بارگیری انجام شده و این موضوع باعث حرکت بتن به سمت دهانه و خروجی دیگ می شود. در این صورت حرکت مخلوط به سمت شوت امکان پذیر شده و بتن در قالب حرکت می کند.
انواع کامیون میکسر بتن و مشخصات آنها
با توجه به نیاز متفاوت هر یک از پروژه ها، تراک میکسر بتن با تنوع بالایی ساخته و توسط برندهای متفاوت به صنایع ساختمان سازی و شهرسازی ارائه می شود. از جمله انواع کامیون های میکسر بتن می توان به موارد زیر اشاره نمود.
تراک میکسر دارای پمپ
این نوع کامیون میکسرها جزء به صرفهترین دستگاه های حمل بتن هستند که با بهره گیری از پمپ، امکان طولانیتر کردن پمپاژ را فراهم می کنند. این تراک میکسرها می توانند بتن را تا ارتفاع بالا و در فاصله دورتر حرکت دهند و تخلیه نمایند. قیمت کامیون میکسر بتن دارای پمپ در مقایسه با سایر محصولات پایینتر بوده و علاوه بر این می توان با وجود آن نیروی کار را جهت اجرای بتن به حداقل رساند.
تراک میکسر حجمی
تراک میکسر حجمی دستگاهی است که از ترکیب دو دستگاه دیگر به نام میکسر متحرک و تاسیسات بچینگ ساخته می شود. این باعث از بین رفتن نواقص ماشین آلات قبلی شده و کیفیت آن ها را نیز افزایش می دهد. این کامیون ها از مخازن جداگانه برخوردار هستند و می توان تمامی مواد و مصالح خام برای ساخت بتن را در داخل آن ها ذخیره سازی نمود. همچنین قابلیت اندازه گیری توسط این کامیون ها وجود دارد و آن هم می تواند مقدار مورد نیازی که باید با بتن تازه مخلوط شود را تعیین نماید. تراک میکسر حجمی قادر به انتقال بتن برای مسافت طولانی است و می تواند در کاهش هزینه های بتن ریزی نیز موثر باشد.
تراک میکسر سنگین
این کامیون میکسر بتن از دو دیفرانسیل تشکیل شده و موتورهای قدرتمندی دارد که باعث معروف شدن آن به تراک میکسر سنگین شده است. موتورهای قدرتمند به کار رفته در این ماشین آلات عمرانی، قادر به عبور از هر نوع مسیری هستند و می توان آن ها را در پروژه هایی که در مسیرهای سخت قرار گرفته اند نیز استفاده کرد. حجم این دستگاه به لطف موتور قدرتمند زیاد است و می توان آن ها را برای پروژه های ساختمانی با مقیاس بزرگ همچون پل سازی استفاده نمود.
تراک میکسر استاندارد
کامیون میکسر بتن استاندارد، رایج ترین نوع تراک میکسر بوده که برای انتقال بتن استفاده می شود و می توان برای پروژه های ساختمانی که بتن ریزی از بالا نیاز دارند، انتخاب خوبی باشد. ظرفیت این کامیون می تواند 2 تا 8 متر مکعب باشد و همین موضوع عملکرد آن ها را تضمین می کند.
تراک میکسر کارگاهی
این نوع تراک میکسر بتن برای مسیرهای صعب العبور در پروژه های ساختمانی و عمرانی استفاده می شود. این نوع کامیون قادر به بارگیری و تخلیه بیش از 100 متر مکعب بتن در روز است. این تراک میکسر با تجهیزات الکترونیکی بچینگ وزنی در دو سمت کامیون استفاده شده و فرآیند ترکیب و چرخش دیگ را به صورت منظم کنترل می کند. از این کامیون می توان برای پروژه های دور افتاده استفاده کرد.
تراک میکسر بجینگ متحرک
تراک میکسر بچینگ متحرک، یکی از بهترین ماشین آلات عمرانی است که شباهت بسیار زیادی به تراک میکسر حجمی دارد و امکان نگهداری مواد و مصالح خام مانند سیمان، سنگدانه، آب و … را فراهم می کند. این دستگاه می تواند پس از شروع به کار، به صورت پیوسته اندازه گیری مواد و ترکیب کردن آن ها را انجام دهد تا زمانی که بتن آماده شود.
ظرفیت و اندازههای مختلف
انواع تراک میکسر بتن را می توان از نظر ظرفیت و اندازه های مختلف به گروه های متنوعی تقسیم بندی نمود. برای پروژه های کوچک از تراک میکسرهای حجم محدود مانند 6 متر مکعب استفاده می شود و برای پروژه های بزرگتر از تراک میکسرهای حجم بیشتر و در حد 12 متر مکعب استفاده می گردد. در مجموع ظرفیت کامیون های میکسر بتن با توجه به مقدار بتن ریزی می تواند از 6 تا 12 متر مکعب و یا بیشتر متغیر باشد که بسته به نیاز پروژه می توان هر کدام را انتخاب نمود.
تراک میکسر بتن و نقش آن در پروژههای بزرگ و کوچک
حمل و نقل بتن باید به خوبی و مطابق با نیازهای پروژه سازماندهی شده باشد. در پروژه های کوچک که حجم کمی از بتن را نیاز دارند، باید از تراک میکسرهای کوچک استفاده نمود و حداکثر تا 30 دقیقه بتن را به مقصد رساند؛ اما پروژه های بزرگتر حداقل زمان ارسال بتن در تراک میکسرهای متحرک 2 ساعت است و اگر تیغه متحرک نیز در کامیون وجود نداشته باشد، این زمان به 1 ساعت کاهش پیدا می کند. این ماشین آلات عمرانی نه تنها در ساختمان سازی، بلکه در پروژه های عمرانی دیگر از جمله پل سازی، تونل سازی و مقاوم سازی و … مناسب اند. همچنین حجم مخزن متفاوت آن ها باعث شده تا هم برای پروژه های بزرگ و هم برای پروژه های کوچک مناسب باشند.
آیا اجاره کامیون میکسر بتن بهصرفه است؟
اجاره کامیون میکسر بتن برای جابجایی و حمل بتن و اختلاط آن ضروری است؛ اما برخی از کارفرمایان میان خرید و اجاره کامیون مردد هستند و نمی دانند که کدام گزینه را انتخاب کنند. اگرچه با خرید تراک میکسر بتن اطمینان حاصل می کنید که برای هر پروژه این کامیون را در اختیار دارید، اما این موضوع می تواند چالش بزرگی برای شما نیز باشد؛ چرا که دیگر امکان تغییر حجم کامیون را نخواهید داشت.
ضمن اینکه قیمت خرید این کامیون ها بسیار بالا است. با اجاره تراک میکسر بتن، قادر به دسترسی به حجم ها و ظرفیت های مختلف برای هر نوع پروژه خواهید داشت. از طرفی اجاره کامیون با راننده متخصص انجام شده و چالش های ایمنی هنگام جابجایی را به حداقل می رساند.
چالشهای حمل بتن در سرما و گرما
حمل بتن در سرما و گرما در یکنواختی، گیرایی اولیه و همچنین کیفیت بتن تاثیرگذار است. بتن ریزی در دمای بسیار بالا باعث تخریب آن شده و در دمای کمتر از 5 درجه سانتی گراد نیز می تواند مشکل ساز باشد. بهترین دما برای بتن ریزی های معمولی 32 تا 38 درجه سانتی گراد و برای بتن ریزی با حجم بالا 15 درجه سانتی گراد است. تراک میکسر بتن به عنوان دستگاه متحرک، امکان حمل بتن در سرما و گرما را برای جلوگیری از یخ زدگی و یا گیرش اولیه می دهد و در عین حال به دلیل داشتن محفظه بسته، اجازه تبخیر آب را نخواهد داد.
نکات ایمنی در کار با تراک میکسر بتن
به منظور کار با تراک میکسر بتن باید حتما از رانندگان مجرب و متخصص که آمادگی لازم برای استفاده از این دستگاه ها را دارند، کمک گرفت. حین کار و رانندگی با کامیون میکسر بتن، نکات ایمنی زیادی وجود دارند که در ادامه به چند مورد آن ها اشاره می کنیم.
- کلیه کارکنان باید آموزش های لازم برای نحوه کار با دستگاه، تنظیمات و عملیات را ببینند و با خطرات موجود آشنا شوند.
- استفاده از تجهیزات حفاظتی شخصی مانند کلاه ایمنی، دستکش، عینک محافظ، کفش های ایمنی و گوش گیرها در صورت نیاز توصیه می شود.
- بررسی دوره میکسر باید به صورت منظم انجام شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان خاطر داشته باشید. قبل از شروع به کار نیز میکسر باید از نظر وجود مشکلات ظاهری و فنی بررسی شود.
- اگر میکسر به برق متصل است، باید در مورد قرارگیری کابل ها و پریزهای برق در وضعیت مناسب اطمینان حاصل کنید تا از خطرات اصطکاک و آتش سوزی جلوگیری شود.
- سطح کار برای تخلیه بتن از تراک میکسر باید از قبل آماده سازی شده باشد. علاوه بر این سطح زمین مناسب و خشک باشد تا خطر سقوط و لغزیدن وجود نداشته باشد.
- اجازه حضور افراد متفرقه و اشیاء مختلف در اطراف میکسر را ندهید. این موضوع می تواند خطرات جدی را در پروژه ها ایجاد کند.
- از کار کردن در نزدیکی اجزای متحرک میکسر خودداری کنید و اگر نیاز به انجام این کار دارید، از کلید مغناطیسی و دستگیره های ایمنی استفاده نمایید.
- فاصله ایمنی مناسبی را بین کارگران و میکسرها در نظر بگیرید تا آسیبی به آن ها وارد نشود.
نکات مهم در انتخاب تراک میکسر بتن مناسب برای پروژه بتن ریزی
انتخاب کامیون میکسر بتن برای پروژه می تواند یک تصمیم چالش برانگیز باشد. از آنجایی که مدل ها و برندهای زیادی در بازار موجودند، باید عوامل مختلفی را قبل از خرید در نظر بگیرید که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
- تعیین نیازها: در گام اول برای خرید تراک میکسر بتن باید نیازهای خود را مشخص کنید. اینکه چه مقدار بتن باید حمل شود و اینکه ماشین مورد نیاز شما درام است یا حجمی، مهم می باشد. میکسرهای درام برای پروژه های معمولی مناسب اند و میکسرهای حجمی برای پروژه هایی که نیاز بتن با نسبت های خاص دارند، مناسب هستند.
- مسیر عبور میکسر: اینکه قرار است میکسر در کجا قرار بگیرد و از چه مکان هایی عبور کند، نکته مهم دیگری است. برخی از میکسرها دارای چرخ های کوتاهتر و کوچکتری هستند که مانور آن ها و حرکتی که به همراه دارند را آسانتر می کنند.
- امکانات: توجه به امکانات تراک میکسر بتن برای خرید آن مهم است. برخی از میکسرها دارای پمپ بوم یا سیستم شستشوی مخزن هستند.
- تحقیق در مورد برندها و مدل های موجود: نظرات آنلاین تراک میکسرهای موجود را بخوانید. همچنین با سایر پیمانکاران در مورد برندها و مدل های مختلف صحبت کنید. به وب سایت سازندگان تراک میکسر مراجعه کرده و اطلاعات بیشتری را در مورد امکانات و آپشن های این دستگاه ها بدست آورید.
- مقایسه قیمت: در مورد قیمت ارزیابی های لازم را انجام دهید. از چندین نمایندگی فروش و اجاره قیمت بگیرید تا بتوانید با توجه به بودجه خود بهترین تراک میکسر را خریداری کنید.
مقایسه تراک میکسرهای داخلی و خارجی: کدام گزینه بهتر است؟
برندهای جهانی مطرحی همچون SIFA، CIMC، LIEBHERR و …، تولید کننده تراک میکسرهای خارجی هستند و برند تراک میکسر ایران جزء برندهای تولید کننده کامیون های میکسر با عملکرد مناسب است. در مجموع انتخاب میان تراک میکسر داخلی و خارجی بستگی به نیازهای شخصی و شرایط پروژه دارد.
برخی از تراک میکسرهای داخلی به دلیل قیمت مناسب و عملکرد قابل قبول برای پروژه های شهری مناسب اند؛ اما در پروژه خاص و صعب العبور ممکن است نیاز به استفاده از تراک میکسرهای خارجی با موتورهای قدرتمندتر باشید. ضمن اینکه تنوع کامیون های خارجی در مقایسه با کامیون های ایرانی بیشتر است.
حذف تراک میکسر بتن در پروژههای با استفاده از بتن پیشساخته: تحولی در حمل بتن
حمل بتن با وجود تراک میکسر هم چالش های زیادی دارد. به ویژه در پروژه های دور افتاده که امکان حمل بتن آماده در زمان زیر 2 ساعت وجود ندارد، می تواند چالش برانگیز باشد و در عین حال به بتن آماده در حال انتقال آسیب بسیار زیادی وارد کند. این موضوع خسارات جدی را به صاحبان پروژه ها و کارفرمایان وارد کرده و در عین حال می تواند روی کیفیت پروژه و زمان بندی آن تاثیرگذار باشد.
در پروژه هایی که از بتن پیش ساخته استفاده می شود، نیازی به استفاده از بتن درجا نیست. بنابراین، بتن تازه در دستگاه تراک میکسر بتن قرار نمی گیرد و چالش های انتقال بتن با این کامیون ها را نخواهیم داشت. بتن های پیش ساخته تحولی در حمل بتن ایجاد کرده اند و کلیه چالش های احتمالی را به حداقل می رسانند.
کلام پایانی
تراک میکسر بتن یکی از ماشین آلات عمرانی است که در سه مرحله بارگیری، ترکیب و تخلیه بتن در پروژه های عمرانی خدمات ارائه می کند. کامیون میکسر بتن می تواند کارایی فوقالعاده ای را در پروژه های عمرانی برای جلوگیری از گیرش اولیه و یا اسلامب شدن بتن قبل از رسیدن به محل پروژه داشته باشد و کیفیت بتن و یکنواختی آن را با وجود تیغه های متحرک حفظ می کند. کامیون میکسرهای بتن را می توان با ظرفیت های گوناگون اجاره یا خریداری کرد. با وجود مزایای این ماشین آلات عمرانی، همچنان استفاده از آن ها چالش های زیادی دارد؛ اما به لطف بتن پیش ساخته می توان با این چالش ها نیز غلبه کرد.